รู้ไว้ใช่ว่า โรคไข้หวัดนก (Avian Influenza) ในคน

ดร.นพ.อนุพงค์ สุจริยากุล ผู้อำนวยการสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 4 จังหวัดราชบุรี กล่าวถึง  สถานการณ์โรคไข้หวัดนกในต่างประเทศที่มีรายงานพบผู้ป่วยติดเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่และโคโรน่าสายพันธุ์ใหม่ซึ่งเป็นกลุ่มผู้ป่วยมีอาการติดเชื้อระบบทางเดินหายใจ ดังนั้นควรมีการเฝ้าระวังไข้หวัดใหญ่และปอดอักเสบและค้นหาการระบาดเป็นกลุ่มก้อนของผู้ป่วยไข้หวัดใหญ่และปอดอักเสบ รวมทั้งเฝ้าระวังผู้ป่วยที่มีอาการปอดอักเสบเฉียบพลันรุนแรงหรือปอดอักเสบเสียชีวิตแบบเฉียบพลันในโรง พยาบาล เก็บตัวอย่างส่งตรวจเพื่อหาเชื้อสาเหตุ ตลอดจนเฝ้าระวังปัจจัยเสี่ยงที่เกี่ยวข้องอื่นๆ เช่น ประวัติสัตว์ปีกป่วย/ตายในพื้นที่ ประวัติการเดินทางมาจากประเทศที่มีการระบาดของโรค เช่น ประเทศ จีน และกัมพูชา ประเทศในแถบคาบสมุทรอาระเบียนและอาฟริกาเหนือ เพื่อค้นหาโรคไข้หวัดนกและโรคติดเชื้อไวรัสโคโรน่าสายพันธุ์ใหม่ ที่อาจเกิดขึ้นได้  (ที่มา สานักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค) และจากสถานการณ์ในประเทศ (สำนักควบคุม ป้องกันและบำบัดโรคสัตว์กรมปศุสัตว์ ถนนพญาไท เขตราชเทวี กทม. จากสถานการณ์ ประจำวันที่ 16 เม.ย. 2556 ณ เวลา 16.00 น.) 1.ไม่มีพื้นที่พบโรคไข้หวัดนกในวันนี้ 2. ไม่มีรายงานการเกิดโรค 4 ปี 5 เดือน 3 วัน (นับจากวันที่ทำลายสัตว์ป่วยรายสุดท้าย วันที่ 12 พ.ย. 2551) 3. ไม่มีสถาณการณ์สัตว์ปีกป่วยตายประจำวัน    ดร.นพ.อนุพงค์ สุจริยากุล กล่าวอีกว่า จากข่าวการระบาดในประเทศจีน และกัมภูชา ซึ่งอยู่ใกล้กับบ้านเรามากและการแพร่ระบาดของโรคสามารถติดมาจากการเดินทางติดต่อค้าขายสินค้าที่ประเทศเหล่านั้นนำเขามาค้าขายกับเรา โรคไข้หวัดใหญ่เป็นโรคติดเชื้อไวรัสเกิดขึ้นเป็นประจำในทุกประเทศทั่วโลก โดยจะเกิดระบาดใหญ่ทั่วโลกและสร้างความสูญเสียอย่างมหาศาลเป็นระยะๆ ทุกรอบ 10 – 30 ปี ในภาวการณ์ปัจจุบันหากเกิดการระบาดใหญ่ขึ้น เชื้อไวรัสสายพันธุ์ใหม่มีโอกาสแพร่ระบาดไปทั่วโลกได้ในเวลาอันรวดเร็วตามการขยายตัวของการสื่อสารคมนาคม ซึ่งจะทำให้ประชาชนทั่วโลกเจ็บป่วยและเสียชีวิตเป็นจำนวนมาก โดยที่ไม่สามารถทำนายได้อย่างแน่นอนว่าการระบาดใหญ่จะเกิดขึ้นเมื่อใด องค์การอนามัยโลกจึงได้แจ้งเตือนประเทศสมาชิกให้เร่งเตรียมความพร้อมรับมือกับการระบาดใหญ่ของไข้หวัดใหญ่ เนื่องจากเชื้อที่เป็นสาเหตุของการระบาดใหญ่แต่ละครั้ง เชื่อว่าเป็นเชื้อที่กลายพันธุ์จากเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ในสัตว์ เช่นเชื้อไข้หวัดนก ในขณะเดียวกันกับที่ประเทศไทยประสบปัญหาการระบาดของโรคทางเดินหายใจเฉียบพลันรุนแรง (โรคซาร์ส) ในปี พ.ศ. 2546 ต่อมาในปี พ.ศ. 2547 ก็พบการระบาดของโรคไข้หวัดนกสายพันธ์ H5N1 ในสัตว์ปีก ทั้งยังติดต่อมาสู่คน ทำให้ประเทศไทยมีความเสี่ยงที่จะเกิดการระบาดใหญ่ของไข้หวัดใหญ่ อาจกล่าวได้ว่าสถานการณ์ของประเทศไทยในปัจจุบัน จัดอยู่ในระยะก่อนการระบาดใหญ่ (Inter-pandemic) ซึ่งเป็นสภาวะที่มีความเสี่ยงต่อการพัฒนาไปสู่ระยะการระบาดใหญ่  เนื่องจากเป็นโรคใหม่ได้มีการปรับเปลี่ยนนิยามหลายครั้งจากประสบการณ์ที่ผ่านมา จึงขอกำหนด นิยามแบ่งเป็น 3 ระดับ ผู้ป่วยที่สงสัย (Suspect) ได้แก่ ผู้ที่มีอาการหรืออาการแสดงต่อไปนี้  ไข้ (อุณหภูมิกายมากกว่า 38 องศาเซลเซียส) ร่วมกับอาการอย่างใดอย่างหนึ่งอันได้แก่ ปวดกล้ามเนื้อ , ไอ , หายใจผิดปกติ (หอบ, ลำบาก) ,หรือ แพทย์วินิจฉัยสงสัยว่าเป็นปอดบวม หรือไข้หวัดใหญ่ ร่วมกับ มีประวัติข้อใดข้อหนึ่งดังต่อไปนี้ 1. อาศัยอยู่ในบ้านหรือหมู่บ้านที่มีสัตว์ปีกป่วยตาย ในระยะ 14 วัน ก่อนวันที่เริ่มป่วย หรือ 2. สัมผัสโดยตรงหรือทางอ้อม กับอุจจาระหรือสิ่งคัดหลั่งของสัตว์ปีกที่ป่วยตาย ในระยะ 7 วัน ก่อนวันที่เริ่มป่วย หรือ 3. สัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยปอดบวมรายอื่น ในระยะ 10 วัน ก่อนวันที่เริ่มป่วย ผู้ป่วยที่น่าจะเป็น (Probable) ได้แก่ ผู้ป่วยที่สงสัยตามนิยามข้างต้น ร่วมกับผลการตรวจเบื้องต้นพบว่ามีการติดเชื้อไข้หวัดใหญ่กลุ่ม A แต่ยังบอกไม่ได้ว่าเป็นเชื้อสายพันธ์ของคนหรือของสัตว์ปีก หรือมีอาการระบบหายใจล้มเหลว หรือเสียชีวิต แนวปฏิบัติการเฝ้าระวังสอบสวนโรค เฝ้าระวังการป่วยด้วยโรคปอดบวมและไข้หวัดใหญ่อย่างเต็มที่ โดยผู้ป่วยทุกรายที่สงสัยว่ามี อาการปอดบวม หรือไข้หวัดใหญ่ ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล ขอให้ซักถามประวัติการอาศัยอยู่ในบ้านหรือหมู่บ้านที่มีสัตว์ปีกป่วยตายในรอบ 14 วัน ก่อนเริ่มป่วย การสัมผัสโดยตรงหรือทางอ้อมกับอุจจาระหรือสิ่งคัดหลั่งของสัตว์ปีกที่ป่วยตาย ในรอบ 7 วัน ก่อนเริ่มป่วย  การสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยปอดบวมรายอื่น ในรอบ 10 วัน ก่อนเริ่มป่วย หากมีประวัติดังกล่าวเพียงข้อใดข้อหนึ่ง ให้รายงาน และทำการสอบสวนโรค และควบคุมโรคในชุมชนทันที โดยไม่ต้องรอผลทางห้องปฏิบัติการ และให้การดูแลรักษาตามแนวทางที่กระทรวงกำหนดไว้ ผู้ป่วยที่เสียชีวิตจากปอดบวมทุกราย ให้เก็บตัวอย่างส่งตรวจหาการติดเชื้อไข้หวัดนกด้วยเมื่อมีผู้ป่วยสงสัย ให้ทำการสอบสวนโรค และควบคุมโรคในชุมชน ซึ่งประกอบด้วย • ตรวจสอบ และประสาน องค์กรทั้งภาครัฐและเอกชน ว่ามีการตายของสัตว์ปีกมากน้อยเพียงใด • มีผู้ป่วยรายอื่นๆ ที่ชวนให้สงสัยว่าเป็นไข้หวัดนก ดร.นพ.อนุพงค์ สุจริยากุล กล่าวเพิ่มติมอีกว่า ดังนั้น การเตรียมความพร้อมในการเฝ้าระวังป้องกันและแก้ปัญหาการระบาดใหญ่ของไข้หวัดใหญ่จึงเป็นเรื่องสำคัญที่คนไทยทุกคนต้องช่วยกันระมัดระวัง รู้ก่อน รู้ทัน ป้องกันได้  ที่สิ่งสำคัญ คือ ประชาชนต้องไม่ตระหนก แต่ ต้องตระหนัก และพร้อมใจกันในการให้ความร่วมมือในการป้องกันและควบคุมโรคไข้หวัดนกไม่ให้เข้ามาระบาดในประเทศไทย โดยปฏิบัติตามที่กระทรวงสาธารณสุขประกาศอย่าเคร่งครัดแล้วทุกท่านจะปลอดภัยจาก โรคไข้หวัดใหญ่ ด้วยความห่วงใย อยากเห็น คนไทยมีสุขภาพดี ขอให้ปลอดโรค ปลอดภัยกันทุกคนครับ.  สอบถามรายละเอียดได้ที่ 1422 กรมควบคุมโรค 

รายงานข่าวโดย วิจิตรา ฤทธิ์ประภา กลุ่มสื่อสารความเสี่ยงและพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพ

สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 4 จังหวัดราชบุรี กรมควบคุมโรค   

Posted in: ข่า่วราชบุรี